Warzywa i owoce — zabawy wspierające zmysły

Zabawy sensoryczne, inaczej zabawy wspierające zmysły, to wszelkie czynności pobudzające właściwe odbieranie świata poprzez układ neuronalny naszego ciała i przetwarzania odczuwanych bodźców. Zachęcają one dzieci do wąchania, dotykania, słuchania i poznawania rzeczywistości wokół. Mają ogromne znaczenie dla ich prawidłowego rozwoju. Wspierają wielozmysłowe poznawanie otoczenia, rozwój neuronalny i wyostrzają zmysły. Krótko mówiąc, wspierają współdziałanie ciała z umysłem i jest to również nauka przez zabawę. Z powodzeniem można do nich wykorzystać przedmioty codziennego użytku, zabawki, a także owoce czy warzywa, które z natury są dostarczają pełni wrażeń. Pomysł zabawy sensorycznej z jedzeniem to nieraz dodatkowy element zachęcający niejadka bądź „powściągliwego smakosza” do spróbowania nowości. Takie namacalne doświadczanie otoczenia połączone z zabawą zachęca maluchy do poznawania, odkrywania i stymuluje ich rozwój.

Zabawy wspierające zmysły z wykorzystaniem warzyw i owoców to doskonały sposób nie tylko na integrację sensoryczna i wzbogacanie doznań dziecka, ale również zachęta do korzystania ze zdrowych przekąsek i oswojenie ze zdrową żywnością. Poniższe propozycje rozwijają ponadto słownictwo i kształtują umiejętności opisywania i określania rzeczywistości.

Worek z warzywami i owocami

zabawa stymulująca zmysł dotyku (i węchu)

Potrzebne: owoce typu: jabłko, gruszka, kiwi, mandarynka, pomarańcza, śliwka, nektarynka, brzoskwinia, banan itp.; warzywa typu: pomidor, ogórek, patison, papryka, ziemniak, cebula, por, seler, marchewka, pietruszka itp.

Przebieg zabawy jest bardzo prosty i klasyczny. Dzieci najpierw zapoznają się z wyglądem i dotykiem przygotowanych warzyw oraz owoców. Nie mogą to być produkty zbyt miękkie, brudzące ani zbyt soczyste, ponieważ łatwo je zgnieść i zbytnio pobrudzić się nimi. Zadaniem dzieci jest bowiem rozpoznanie warzyw i owoców umieszczonych później w worku. Identyfikacji dokonuje się poprzez dotyk.

Owoce i warzywa powinny zatem być zróżnicowane pod tym względem: włochate (kiwi), okrągłe, chropowate, gładkie (jabłko, papryka), podłużne (ogórek, por, marchewka, pietruszka), nieregularne (papryka), małe (mandarynki, kiwi, śliwki), duże, kilkuwarstwowe (cebula, por) itp.

W zaawansowanej wersji zabawy rozpoznanie może dokonywać się na podstawie węchu.

Wielozmysłowa degustacja

zabawa stymulująca zmysły smaku, dotyku i węchu

Potrzebne: warzywa i owoce, które można spożywać na surowo

Na początek warzywa i owoce należy pokroić na kawałki umożliwiające zjedzenie ich w całości. Pokrojone produkty dajemy do degustacji dziecku lub kilkorgu dzieci. Zadaniem ich jest spróbować każdego warzywa i określić jego smak, zapach, twardość oraz soczystość.

Dlaczego integracja sensoryczna i zabawy sensoryczne są ważne?

Integracja sensoryczna to proces organizujący funkcjonowanie zmysłów, które zapewniają człowiekowi właściwy odbiór i reakcje na wszystkie bodźce z otoczenia, uwzględniając także zmysł równowagi i orientacji układu własnego ciała (propriocepcja).

Mózg, który dokonuje rozpoznania i połączenia otrzymywanych doznań z wcześniej zgromadzonymi doświadczeniami, pozwala na prawidłowy rozwój psychoruchowy oraz adekwatną odpowiedź organizmu. Dlatego tak istotne jest dostarczanie wielozmysłowych doznań na każdy kroku, np. poprzez zabawy wspierające zmysły. Budujemy w ten sposób pamięć neuronalną i bazę, z której mózg czerpie potem odpowiednie reakcje na bodźce. 

Właściwie funkcjonujący zmysł słuchu podpowie m.in., kiedy przyciszyć radio, zmysł dotyku każe cofnąć rękę od ognia, a prawidłowy zmysł równowagi nie pozwoli przewrócić się na kamienistej drodze. Wzbogacanie sfery zmysłowej wzbogaca umiejętności i reakcje.

 

---

Więcej zabaw i treści z zakresu:

• integracji sensorycznej na co dzień
• naturalna integracja sensoryczna

---