MDS — Metoda Dobrego Startu Thei Bugnet i Marty Bogdanowicz

 

Polisensoryczne poznawanie świata wspiera Metoda Dobrego Startu opracowana pierwotnie we Francji a zaadaptowana na grunt polski przez Martę Bogdanowicz. Początkowo przeznaczona ona była do rehabilitacji osób z nabytymi zaburzeniami ruchowymi i miała charakter leczniczo-relaksacyjny. Następnie przystosowano ją do pracy z dziećmi, opierając się na zabawach ruchowych oraz funkcjach percepcyjnych, niezbędnych podczas pisania, a także uaktywniania i usprawniania funkcjonowania ośrodków w mózgu uczestniczących w procesach pisania i czytania.

Polskie opracowanie Metody Dobrego Startu Marty Bogdanowicz polegało na przygotowaniu ćwiczeń na cały rok, sporządzeniu zestawu wzorów wraz z odpowiadającymi im rytmicznymi piosenkami polskimi. Największą trudność stanowiło dostosowanie zasadniczych części metody, czyli kojarzenia wzorów geometrycznych z odpowiadającymi im rytmicznymi piosenkami polskimi.

Polisensoryczne poznawanie świata z Metodą Dobrego Startu

Zmysły angażowane podczas pracy Metodą Dobrego Startu to przede wszystkim: wzrok, słych, dotyk, a także funkcje kinestetyczno-ruchowe oraz językowe. Jednoznacznie udowodniono, że jednoczesne współdziałanie wielu zmysłów i ich integracja sprzyjają optymalnemu rozwojowi każdego dziecka i wspierają polisensoryczne poznawanie świata.

Marta Bogdanowicz przygotowując polską adaptację Metody Dobrego Startu skupiła się na przygotowaniu dzieci do nauki czytania i pisania. Jej głównym celem stało się doskonalenie tych funkcji i umiejętności, które ułatwiają dzieciom start w szkole, czyli odniesienie sukcesu edukacyjnego na miarę swych możliwości. Zatem głównymi adresatami tej metody są przedszkolaki oraz uczniowie w młodszym wieku szkolnym. Z powodzeniem można też MDS wykorzystywać w pracy z dziećmi starszymi o wolniejszym bądź nieharmonijnym rozwoju psychoruchowym.

Struktura zajęć według Metody Dobrego Startu

Zajęcia prowadzone Metodą Dobrego Startu składają się z trzech głównych części: wprowadzenia, zajęć właściwych i zakończenia. Ich kolejność jest stała, a prowadzący musi dostosować się do tej zasady, dzięki czemu zachowuje płynne przechodzenie na kolejne poziomy trudności.

1. Zajęcia wprowadzające

   • ćwiczenia orientacyjno-porządkowe (koncentracja uwagi, orientacja w schemacie ciała i przestrzeni; odróżnianie kierunków; zabawy ruchowe; zabawy na powitanie)
   • zagadki językowe (wprowadzenie utworu literackiego, który będzie towarzyszył kolejnym działaniom dziecka, służył rozwijaniu mowy i kompetencji językowych; analiza tekstu to szansa na pełne jego zrozumienie).

2. Zajęcia właściwe (kolejno angażujące coraz większą liczbę analizatorów)
   

   • ćwiczenia ruchowe (pobudzają i aktywizują analizator kinestetyczno-ruchowy; usprawniają motorykę — od dużej po małą)
   • ćwiczenia ruchowo-słuchowe (angażują analizatory kinestetyczno-ruchowy oraz słuchowy — wystukiwanie rytmu śpiewanej piosenki z wykorzystaniem różnych pomocy: rak, woreczków, instrumentów, plastikowych butelek)
   • ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe (wymagają współpracy analizatorów: kinestetyczno-ruchowego, słuchowego i wzrokowego; wspierają reprodukcję wzorów zgodnie z rytmem piosenki lub tekstu — mogą to być wzory graficzne, figury geometryczne lub litery). W trakcie realizacji tego etapu ćwiczeń wyróżniamy następujące etapy:
     
     • demonstracja (wzoru, figury, litery i sposobu wykonywania ćwiczenia)
     • polisensoryczne uczenie się (wodzenie palcem po wzorze z różnych materiałów o zróżnicowanej fakturze)
     • reprodukowanie wzoru (całą ręką, w powietrzu, w obecności wzoru i bez niego z pamięci, palcem, na stole, na podłodze, na tackach z kaszą, kredą, węglem rysunkowym, kredą świecową, mazakiem, pędzlem, długopisem; podczas ćwiczeń dziecko recytuje tekst lub śpiewa piosenkę).

3. Zajęcia końcowe (zabawy relaksujące, wyciszające lub oddechowe).

Metoda Dobrego Startu sprzyja optymalnemu rozwojowi funkcji percepcyjno-motorycznych i ich koordynacji, wspierając polisensoryczne poznawanie świata. Dzięki niej rozwój psychoruchowy jest bardziej harmonijny, a małe dziecko może osiągnąć pełną gotowość szkolną w zakresie nauki czytania i pisania. MDS posiada także działanie profilaktyczne i terapeutyczne, zapobiegające powstawaniu trudności w uczeniu się.

Dzięki Metodzie Dobrego Startu można również prowadzić skuteczną obserwację postępów dziecka, co pozwala wcześnie zdiagnozować trudności w nauce i podjąć odpowiednie działania na drodze do ich przezwyciężania.

---

Literatura

M. Bogdanowicz, Metoda Dobrego Startu we wspomaganiu rozwoju, edukacji i terapii pedagogicznej, Harmonia, Gdańsk 2013.
publikacje Marty Bogdanowicz