Przejdź do głównej zawartości

Jak ćwiczyć motorykę małą?

Motoryką małą nazywamy ogólnie sprawność dłoni, palców oraz aparatu artykulacyjnego, w przeciwieństwie do motoryki dużej, czyli sprawności fizycznej całego ciała. Podczas czynności angażujących motorykę dużą wykorzystywane są bowiem mięśnie oraz ścięgna w całym organizmie, natomiast motoryka mała korzysta z mięśni dłoni oraz palców. Jest to niezwykle ważne dla precyzyjnych aktywności, jak: rysowanie, pisanie, rozpinanie i zapinanie guzików, rzepów oraz suwaków, wycinanie, szycie, wiązanie sznurowadeł bądź posługiwanie się sztućcami.

Motorykę małą w zakresie ręki warto rozwijać tym bardziej, że ośrodek w mózgu nadzorujący te ruchy znajduje się blisko ośrodka mowy i pamięci, co dodatkowo stymuluje te dwa ostatnie. Dokładniej o tym w artykule o związku ręki z mową. Do tego ćwiczenia dłoni wspierają integrację sensoryczną i rozwój zmysłu dotyku.
 
Ćwiczenia z motoryk małej to nie tylko czynności związane z nauką szkolną. Oto inspiracje z codziennej aktywności dziecka i nie tylko. Zabawy, które warto wybierać ze względu na ich wpływ na rozwój, a także pod kątem zainteresowań.

 Przykładowe zabawy i ćwiczenia motoryki małej:

  • swobodne bazgranie na dużych arkuszach papieru flamastrami, kredkami świecowymi, pastelami
  • strząsanie wody z palców
  • nawlekanie koralików
  • przewlekanie/przeplatanie sznurków, wstążek, tasiemek, sznurowadeł
  • kwietne obrazki (wtykanie kwiatów w tekturowe szablony) 
  • sianie i sadzenie roślin (np. w ramach wiosennych eksperymentów)
  • wieszanie ubranek na sznurku i przyczepianie ich klamerkami
  • rysowanie/malowanie według wzoru lub precyzyjne
  • malowanie jajek na Wielkanoc
  • kolorowanie gipsowych figurek
  • kolorowanie malowanek, książeczek do malowania
  • kalkowanie obrazków (przez kalkę lub pod światło na szybie)
  • obrysowywanie szablonów
  • zabawy pinezkowe (wciskanie pinezek w tablicę, wyciąganie ich, tworzenie kształtów)
  • zabawy paluszkowe (wierszyki z pokazywaniem, masażyki, miganie)
  • zbieranie drobnych elementów (pieniążki, ziarenka, guziczki, kamyczki) dwoma palcami (chwyt pęsetowy kciukiem i palcem wskazującym)
  • zrywanie drobnych kwiatuszków (np. polne stokrotki, bratki) chwytem pęsetowym
  • cięcie po narysowanych liniach (prostych i falistych)
  • wydzieranie z kolorowego papieru i naklejanie wydzieranki na papier
  • wycinanie kształtów z papieru (prostych, a stopniowo coraz bardziej skomplikowanych)
  • ugniatanie papierowych kul i rzucanie nimi do celu
  • modelowanie z plasteliny, modeliny, masy papierowej
  • lepienie z piasku
  • rysowanie w liniach wzorów literopodobnych i szlaczków
  • zabawy pacynką
  • przyszywanie i przewlekanie guzików
  • szycie prostymi ściegami
  • haftowanie prostych i coraz bardziej skomplikowanych wzorów
  • krążenia palcami — jednego palca wokół drugiego nieruchomego lub obu wokół siebie
  • ćwiczenia dłoni — krążenia, uderzenia, pocierania, otwierania, zamykania, wkręcanie żarówek (zob. 3 sensoryczne wierszyki do ćwiczenia dłoni i palców)
  • naprzemienne ściskanie piłeczek, kamyczków, kasztanów, miękkich piłeczek, gąbki
  • zwijanie palcami chusteczek, apaszek
  • rysowanie patykiem po ziemi
  • rysowanie kredą po chodniku
  • faliste ruchy ramion — zabawa w przylot i odlot bocianów, polowanie myszołowa itp.
  • zabawa w naukę pływania żabką
  • zabawa w pociągi — ruch rąk naśladuje obroty kół (połączenie z ćwiczeniem motoryki dużej)
  • zabawa w gotowanie obiadu (wałkowania ciasta, mieszania gęstej zupy, kręcenia kranem, ubijania piany)
  • gry w pchełki, bierki, karty, memo
  • gra w kręgle
  • układanie puzzli
  • budowanie z klocków (np. drapaczy chmur, zwierzątek)
  • rzucanie woreczków lub piłeczek do celu albo „kto dalej”
  • toczenie piłki do dołka
  • przerzucanie piłki średniej wielkości z ręki prawej do lewej i podrzucanie jej raz prawą, raz lewą ręką
  • podbijanie balonika wyłącznie palcami prawej i lewej ręki
  • „rysowanie” palcami w powietrzu określonego przedmiotu
  • układanie z elementów geometrycznych postaci ludzkich, zwierząt, domków itp.
  • układanie kształtów z patyczków, na przykład płotów, domków, choinek.

Dzięki dobrze rozwiniętym umiejętnościom z zakresu motoryki małej dziecko jest w stanie manewrować ołówkiem, długopisem, pędzlem, sztućcami, nożyczkami, tym samym odnosząc później sukcesy w pisaniu, rysowaniu oraz wycinaniu. Ćwicząc precyzję z tego zakresu będzie ponadto rozwijać swój umysł.

 

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

MDS — Metoda Dobrego Startu Thei Bugnet i Marty Bogdanowicz

  Polisensoryczne poznawanie świata wspiera Metoda Dobrego Startu opracowana pierwotnie we Francji a zaadaptowana na grunt polski przez Martę Bogdanowicz. Początkowo przeznaczona ona była do rehabilitacji osób z nabytymi zaburzeniami ruchowymi i miała charakter leczniczo-relaksacyjny . Następnie przystosowano ją do pracy z dziećmi , opierając się na zabawach ruchowych oraz funkcjach percepcyjnych, niezbędnych podczas pisania, a także uaktywniania i usprawniania funkcjonowania ośrodków w mózgu uczestniczących w procesach pisania i czytania .

Co malować kredą - rozwojowa zabawa na powietrzu

Pogoda wiosenna, letnia, a nawet jeszcze jesienna sprzyja spędzaniu czasu na świeżym powietrzu. Nie zawsze możemy wychodzić do parku, lasu, ogrodu czy na łąkę. Miejscem zabaw dzieci są także boiska, place, podwórka. Cofnijmy się pamięcią do czasów własnego dzieciństwa i przypomnijmy sobie, jakie wspaniałe zastosowanie może mieć kreda. Nietrudno o znalezienie powierzchni zabetonowanej, wyłożonej kostką lub zalanej asfaltem, przez co nadającej się do tworzenia obrazków i ubarwiania szarości. Ciekawą i twórczą zabawą dla dzieci w takim miejscu jest zwykłe-niezwykłe rysowanie kredą.

EPR — Edukacja przez ruch Doroty Dziamskiej

  Edukacja przez ruch, w skrócie EPR ( Education Through Movement — ETM) to pedagogiczny system nauczania i terapii wspierający polisensoryczne poznawanie świata stworzony przez Dorotę Dziamską. Opracowała ona zbiór technik i metod kształcenia wyprowadzonych z ruchu naturalnego, swobodnego lub rytmicznego w wyniku eksperymentów i obserwacji przeprowadzanych zarówno na gruncie szkoły, jak i przedszkola. Naukową bazę dla systemu Edukacji przez ruch stanowi poznawcza teoria rozwijającego się dziecka prof. Ryszarda Więckowskiego. Związek z tym systemem mają także Teoria Integracji Sensorycznej J. Ayres oraz Lingwistyczna teoria nauki czytania prof. R. Pawłowskiej.